Między Placem Bohaterów a Rechnitz

067beae37d9d8b7a72fd90589473ba0a
  • promocja
Dostępność: duża ilość
Wysyłka w: 5 dni
Cena: 18,00 zł

Cena regularna: 40,00 zł

18.00
ilość szt.

towar niedostępny

dodaj do przechowalni

Opis

Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia to książka o odkłamywaniu historii. Znalazły się w niej rozmowy z Elfriede Jelinek, Gerhardem Rothem, Peterem Turrinim i Ulrichem Seidlem, a także rozmowy o Thomasie Bernhardzie i Wernerze Schwabie. To twórcy austriaccy, którzy wkładali palec w ranę, mówiąc o tym, co wyparte i zapomniane. Również za ich sprawą austriackie społeczeństwo po kilkudziesięciu latach uśpienia zbiorowego sumienia mitem „pierwszej ofiary Hitlera”, dokonywało rewizji pamięci i przejmowało odpowiedzialność. Kulminacją narodowej histerii rozliczeniowej stała się pamiętna prapremiera ostatniej sztuki Thomasa Bernharda Plac Bohaterów (Heldenplatz). Dwadzieścia lat później Elfriede Jelinek w Rechnitz (Anioł Zagłady) opowie przejmująco o sile i bezsile przypominania.

Książka o austriackich rozliczeniach z przeszłością stwarza pretekst do dyskusji o funkcjonowaniu historii w pamięci zbiorowej również w kontekście polskich debat historycznych z ostatnich lat. Droga od amnezji do amnestii jest trudna, bo prowadzi przez bolesne przypomnienia, ale bez nich nie ma wybaczenia i ostatecznie: zapomnienia.

Integralną częścią książki jest dramat Elfriede Jelinek Rechnitz (Anioł Zagłady) w tłumaczeniu Moniki Muskały. Rechnitz to miejscowość w Burgenlandzie, gdzie pod koniec wojny dokonano masakry 200 robotników przymusowych (w większości węgierskich Żydów) podczas przyjęcia na zamku hrabiny Margit von Betthyány. Uczestniczyli w niej lokalni notable z Gestapo i SS. Grobów nigdy nie odnaleziono, winni nigdy nie zostali osądzeni. W sztuce Rechnitz (Anioł Zagłady) Jelinek oddaje głos posłańcom, którzy relacjonują tamte wydarzenia. Jednak odsłaniając kolejne fakty, zaciemniają oni, relatywizują lub podważają prawdziwość poprzednich. To sztuka o złudności przypominania historii poprzez jej zagadywanie, a także o perwersji języka debat publicznych, w których roztrząsa się moralne ekscesy, zbrodnie i ludobójstwa.

Monika Muskała – tłumaczka literatury niemieckojęzycznej, dramatopisarka. Od 1993 r. mieszka w Austrii. Tłumaczy głównie współczesnych autorów, takich jak Thomas Bernhard, Werner Schwab, Heiner Müller, ale i klasyków, jak Friedrich Schiller, Frank Wedekind, Ödön von Horvath.

 

Książka wydana przy wsparciu Austriackiego Forum Kultury w Warszawie

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

 

Pasjonujące jest w tej książce wyjście poza sztukę, która rozliczenie, co prawda, umożliwia, ale zarazem niesie pokusę łatwego rozgrzeszenia. W Między Placem Bohaterów Rechnitz działa bowiem osobliwy mechanizm, w którym przypomnienie automatycznie wyzwala odruch zapominania. Autorka przenikliwie eksponuje jego działanie, pokazując jak anamneza dopomina się o amnestię, prowokującą ostateczną amnezję.

Wiele bym dał, żeby polskiego czytelnika Bernharda czy Jelinek przyłapać na gorącym uczynku bilansowania austriackich rozliczeń. Już widzę, jak kojarząc wątki i wczytując się w świetnie zaprojektowaną panoramę, co jakiś czas z ulgą konstatuje, „ach, jak dobrze, że to nie my, że to nie ja”, by za chwilę siebie samego dopytać, „czy aby na pewno?”.

Janusz Margański

Dane techniczne

Wydawnictwo Korporacja Ha!art
Autor Monika Muskała
ISBN 978-83-65739-05-6
Liczba stron 450
Oprawa broszurowa
Format 155x220 mm
Rok wydania 2016
Język polski
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl